به نام یزدان پاک

یادروز 11تیر02-چهارچوب تجربه

کتاب «وسعت یا عمق؟» آزمایش های بسیار جذابی را برای اثبات حقانیت وسعت‌دادن به دانسته‌ها بیان می‌کند. یکی از آنها به قرار زیراست:

کوین دانبار در دهه 1990 شروع به پژوهشی در آزمایشگاه‌های زیست شناسی مولکولی در آمریکا، کانادا و ایتالیا کرد. روند آزمایش او، بررسی روند خلاقیت عملی با شرکت در جلسات و حضورهای اتفاقی و ثبت وقایع بود.

شرایط پژوهش هم این بود که حق انتقال اطلاعات بین آزمایشگاه‌ها را نداشت.

یکبار در آزمایشگاهی متشکل از انواع تخصصهای گوناگون اعم از شیمی، فیزیک، ژنتیک و پزشکی، مشکلی با یکی از فیلتر ها بوجود آمد. مشکل در همان جلسه ی اول بوسیله یکی از دانشجویان رشته ی پزشکی حل شد.

در آزمایشگاه دیگری که متخصصین حول محور یک تخصص بودند، در همان مشکل هفته‌ها معطل شدند، چون همه آنها از دیدگاه رشته ی تخصصی خود به حل موضوع می نگریستند.

دانبار در موقعیت عجیبی بود و از راه حل اطلاع داشت، اما شرایط پژوهش اجازه ارائه را به او نمی داد.

آزمایش جذاب و طولانی مدت و وقتگیر او اثبات کرد، تخصص در زمینه ای خاص، متضمن ارائه راهکارهای جدید و منحصربه فرد در دنیای بدقلق امروزی نیست.

زیرا متخصص‌بودن تنها در زمینه‌ای خاص، فرصت کشف و ارزیابی قبل از ارائه راه‌حل را از فرد می‌گیرد تا تنها براساس آنچه تاکنون تجربه‌اش به او هدیه‌داده، عمل کند.

استفاده از تمثیل و برون‌نگری ابزارهایی مفید و اثرگذار در این دنیا هستند که می‌توان با آنها، مشکلات جدید را همراه با تفکر حل‌کرد، نه تنها به واسطه‌ی تجربه!

اتّکا به تجربه، قدرت خلاقیت مواجه با تناقض‌های پیش‌رو را کاهش می‌دهد زیرا تجربه تنها راه‌حل قطعی را حضور در چهارچوبی از اطلاعات گذشته می‌پندارد.

خارج‌شدن از چهارچوب تجربه‌، می‌تواند وهم‌انگیز باشد، اما به تجربه‌اش برای موضوعی بدیع می‌ارزد.

یادروز 05تیر02-هدف و مقصود-3-تحرک را شاید دوست داشته‌باشید